Yeşil Sol Parti, Cumhur İttifakı’nın yarın TBMM Anayasa Komisyonu’nda görüşülecek anayasa değişikliği teklifine reaksiyon gösterdi. Yeşil Sol Parti Bayan Meclisi tarafından yapılan açıklamada, “Ayrımcılığa ve kutuplaşma siyasetine geçit vermeyeceğiz. Bayan vücudu, giysisi kuşamı bayanların taleplerinden bağımsız olarak seçim sürecinin materyali haline getirilerek manipüle edilmesine müsaade vermeyeceğiz. Bayan, LGBTİ+ ve çocuk haklarına, toplumsal cinsiyet eşitliğine, din ve vicdan hürriyetine bakış açısı üniversal insan haklarıyla açıkça çelişen iktidarın anayasaya teklifinin geri çekilmesini sağlayacağız ve tek adam rejimine son vereceğiz. İstanbul Sözleşmesi’nden çekilen iktidarın başörtülü ya da başörtüsüz bayanlara sunabileceği hiçbir hak ve özgürlükten bahsedilemez” denildi.
Yeşil Sol Parti Bayan Meclisi, Cumhur İttifakı’nın yarın TBMM Anayasa Komisyonu’nda görüşülecek anayasa değişikliği teklifinin ‘kadın vücudu ve giysisinin, bayanların taleplerinden bağımsız olarak seçim sürecinin gereci haline getirildiğini’ kaydetti. Yeşil Sol Parti tarafından yapılan açıklamada, şu sözlere yer verildi:
“Başörtüsü hakkının temel bir insan hakkı olarak görüyor ve rastgele bir anayasal garantiye muhtaçlık duyulmaksızın korunmasının zarurî olduğunu düşünüyoruz. Ana muhalefet partisi liderinin bu hakkın anayasal garanti altına alınması gayesiyle meclise kanun teklifi verecekleri açıklamasını insan hakları açısından problemli görüyoruz. Bununla bir arada partili cumhurbaşkanının ‘Kanun yetmez, anayasal güvence’ diyerek tartışmalara dâhil olması, durumun siyasi gereç olarak kullanılacağının en açık göstergesi olmuştur. Ana muhalefet partisinin ortaya attığı kanun teklifini fırsat olarak görüp harekete geçen iktidar, din ve vicdan hürriyeti başlıklı 24. unsuru ile ailenin korunması ve çocuk hakları başlıklı 41. unsurunda değişiklik öneren anayasa teklifini meclise sunmuştur.
“Seçim sürecinin başlamış olması ile eş vakitli yapılan başörtü tartışmalarında sorun, haklar sorunu değil”
Türkiye’nin çoklu ve ağır bir krizle pençeleştiği, bayanların ve LGBTİ+ların hayatta kalma çabası verdikleri, bayana ve çocuğa yönelik şiddet ve istismarın artarak devam ettiği, bayan cinayetlerinin katliama dönüştüğü bir süreçte, başörtüsü sıkıntısının ana muhalefet ve iktidar eliyle gündeme taşınmasının siyasi bir mana ve sonucu olduğunu biliyoruz. Türkiye’nin ikinci yüzyılının nasıl şekilleneceğini belirleyecek olan seçim sürecinin başlamış olması ile eş vakitli yapılan başörtü tartışmalarında sıkıntının haklar sorunu olmadığı da görmek gerekir. Başörtüsü sorunu, yakın Türkiye siyasetinde kutuplaşma aracı olarak kullanılmıştır. “Helalleşme” sloganıyla başörtü problemini yine gündeme taşıyan CHP, muhakkak ki geçen yüzyılda döktüklerini toplamak üzere başörtüsü üzerinden adım atmaya çalışıyor. AKP ise kendi devrinde elde ettiği siyasi kazanımların, iktidarı kaybettikleri takdirde geri alınacağı korkusunu yayarak dağılmış olan tabanını, başörtüsü üzerinden konsolide etme kederinde. Kelamın özü, iktidarıyla, muhalefetiyle bayan vücudu, giysisi kuşamı bayanların taleplerinden bağımsız olarak seçim sürecinin materyali haline getirilerek manipüle ediliyor.
“Meclis’e sunulan anayasa değişikliği, çok önemli tehlikeler barındırıyor”
Anayasa’nın şahsen iktidar bloğu eliyle fiilen askıya alındığı, ülkenin anayasasızlık cenderesine sıkıştırıldığı, iktidar-hukuk ikilisinin birbirine entegre haline geldiği bir periyotta, meclise sunulan anayasa değişikliğinin çok önemli tehlikeler barındırdığını farkındayız. İktidar bloğunun Anayasa’nın 24 ve 41. hususlarında değişiklik öneren, anayasa teklifi hem Anayasa’ya hem de Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası kontratlara de alışılmamıştır.
“Bu teklif; Anayasa’nın eşitlik ve laiklik prensibine açıkça karşıttır, kabul edilemezdir”
Anayasa’nın 24. unsurunda yapılması önerilen değişiklik teklifi, bayanları anayasal tabanda başörtülü ve başörtüsüz olmak üzere ayrıştırmasının yanı sıra dinî ve mezhepsel bir kıyafet koduna vurgu yapması nedeniyle de son derece ayrımcı bir tekliftir. Bu değişiklik önerisi bayanların kılık kıyafet özgürlüğünün genişletilmesini hedeflememektedir. Tersine tek bir din ve mezhebin giyinme kodları dışında kalan tüm bayanların özgürlüğünü daraltabilecek bir içeriğe sahiptir. Münasebetiyle bu teklif Anayasa’nın 10. unsurunda düzenlenen eşitlik prensibine ve savunduğumuz özgürlükçü laiklik unsuruna de açıkça alışılmamıştır ve kabul edilemezdir.
Anayasa’nın 41. unsurunda yapılmak istenen değişiklik teklifi ise AKP’nin, bayanı sırf aile içinde ve erkeğin tahakkümü altında var eden, ömrün bütün alanlarından bayanı yok etmeyi hedefleyen, farklı cinsel yönelimleri yok sayarak, amaç haline getiren ideolojik yaklaşımının açık sözüdür. Bu değişiklik teklifiyle de aile tarifi sadece evlilik birliğine indirgenmekte, tek ebeveynli aile başta olmak üzere pek çok farklı aile biçimine dönük ayrımcılık yapılmaktadır. Değişiklik teklifinin münasebetinde söz edilen “sapkın akım”, “kutsallık”, “güçlü aile”, “insan tabiatına uygun birliktelik” üzere kavramlar kozmik insan haklarıyla açıkça çelişmesinin yanı sıra iktidarın bayanlara, LGBTİ+’lara ve toplumsal cinsiyet eşitliğine bakış açısını da bir kere daha ortaya koymaktadır.
“Siyasi iddiasızlığın göstergesi”
Kadın ve LGBTİ+ örgütleri bu anayasa değişiklik teklifinin müzakere edilmeksizin reddedilmesini talep etmektedirler. Buna rağmen altılı masadan gelen yeni bir değişiklik teklifi hazırlama önerisi, sorunu çözmeyeceği üzere iktidar bloğunun seçim sürecinde mevzuyu manipüle etmesine katkı sunacaktır. Anayasayı ve bir bütün hukuku kendi monopolünde kullanan, kararlara müdahale eden, yargı mensuplarını yönlendiren bir iktidardan gelen anayasa değişiklik teklifi üzerinden, oy korkusuyla tartışmayı sürdürmek olsa olsa siyasi iddiasızlığın göstergesidir.
“İstanbul Sözleşmesi’nden çekilen iktidarın, başörtülü ya da başörtüsüz bayanlara sunabileceği hiçbir hak ve özgürlükten bahsedilemez”
İstanbul Sözleşmesi’nden tek bir kişinin kararı ile hukuka karşıt olarak çekilen iktidarın, başörtülü ya da başörtüsüz bayanlara sunabileceği hiçbir hak ve özgürlükten bahsedilemez. Başörtüsü de dâhil olmak üzere Türkiye’nin tarihî sıkıntıları oy telaşına materyal yapılacak sorunlar değildir. Türkiye toplumu ve biz bayanlar, ne geçmişin onarımıyla sonlu bir siyasal ufka, ne de totaliter rejime mahkûm değiliz. Yeşil Sol Parti olarak, bileşeni olduğumuz HDP ve tüm demokrasi güçleri ile birlikte, dünden bugüne gayretini yürüttüğümüz eşitlikçi ve özgürlükçü üçüncü yolu Türkiye’nin ikinci yüz yılına hâkim kılarak, demokratik bir anayasayla taçlandıracağız.
“Tek adam rejimine son vereceğiz”
Yeşil Sol Parti Bayan Meclisi olarak bayan ve LGBTİ+ örgütleriyle omuz omuza yürüyerek, toplumun her bölümünün sürece dâhil olmasını sağlayacak, mecliste, sokakta ve ömrün tüm alanlarında sesimizi, sözümü yükselterek anayasaya teklifinin geri çekilmesini sağlayacak ve tek adam rejimine son vereceğiz.